عوارض ایمپلنت دندان

عوارض ایمپلنت دندان

دسته بندی: ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان به یک راه حل محبوب برای کسانی که به دنبال جایگزینی دندان‌های از دست رفته هستند تبدیل شده است و مزایای عملکردی و زیبایی زیادی را ارائه می‌دهد. با این حال در هر روش پزشکی، عوارض بالقوه‌ای وجود دارد و عوارض ایمپلنت دندان از این دسته است که بیماران باید از آنها آگاه باشند.

معایب ایمپلنت دندان چیست؟

1- هزینه: ایمپلنت دندان به خصوص اگر چندین ایمپلنت مورد نیاز باشد می‌توانند بسیار گران باشد. هزینه نه تنها شامل خود ایمپلنت بلکه شامل روش جراحی و هرگونه مراقبت بعدی لازم نیز می شود.

2- خطرات جراحی: مانند هر روش جراحی، خطراتی مانند عفونت، التهاب و درد در محل ایمپلنت وجود دارد. همچنین خطر آسیب به ساختارهای اطراف مانند اعصاب یا رگ‌های خونی و احتمال بروز عوارض سینوسی زمانی که ایمپلنت‌های قرار داده شده در فک بالا به داخل حفره‌های سینوسی بیرون زده‌اند، وجود دارد.

3- نیازبه پیوند استخوان: کاشت موفقیت آمیز نیاز به تراکم و حجم استخوان کافی برای حمایت از ایمپلنت دارد. بیماران مبتلا به از دست دادن استخوان به دلیل پوکی استخوان یا سایر شرایط ممکن است نیاز به پیوند استخوان داشته باشند که می‌تواند این روش را پیچیده و هزینه‌ها را افزایش دهد.

4- فرآیند زمان بر: کل فرآیند کاشت ایمپلنت دندان می‌تواند طولانی باشد. اغلب چندین ماه طول می کشد تا کامل شود، زیرا قبل از قرار دادن دندان مصنوعی، ایمپلنت باید در فرآیندی به نام osseointegration با استخوان پیوند بخورد.

5- الزامات نگهداری: ایمپلنت دندان برای حفظ سلامت و عملکرد خود به بهداشت دهان و دندان دقیق و معاینات منظم دندان نیاز دارند. بهداشت نامناسب دهان می‌تواند منجر به پری ایمپلنتیت شود، یک فرآیند التهابی مخرب که بر بافت‌های نرم و سخت اطراف ایمپلنت تأثیر می‌گذارد.

6- شکست و عوارض: اگرچه میزان شکست ایمپلنت دندانی پایین است، اما ممکن است به دلیل قرار دادن نامناسب، عفونت یا رد ایمپلنت توسط بدن شکست بخورد. علاوه بر این، افرادی که سیگار می‌کشند یا به بیماری‌های مزمن خاصی مانند دیابت مبتلا هستند، ممکن است عوارض بیشتری را تجربه کنند.

در نظر گرفتن این معایب بالقوه هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا ایمپلنت دندان راه حل مناسبی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته هستند، بسیار مهم است. مهم است که همه این عوامل را با یک متخصص دندانپزشکی واجد شرایط در میان بگذارید که می‌تواند توصیه‌های شخصی را بر اساس سلامت دهان و دندان و سابقه پزشکی فرد ارائه دهد.

ایمپلنت دندان روشی محبوب و موثر برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته هستند، اما با عوارض احتمالی همراه هستند. اینها را می‌توان به عوارض شایع و کمتر شناخته شده طبقه بندی کرد.

عوارض شایع ایمپلنت دندان

عوارض شایع ایمپلنت دندان چیست؟

عفونت: که به عنوان پری ایمپلنتیت شناخته می شود، زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها در اطراف محل ایمپلنت تجمع می‌کنند که منجر به التهاب و آسیب احتمالی به استخوان فک می شود.

رد ایمپلنت: اگرچه نادر است، اما در برخی موارد بدن می‌تواند ایمپلنت دندان را رد کند. این ممکن است به عنوان یک واکنش آلرژیک به آلیاژ فلز (معمولاً تیتانیوم) ظاهر شود.

آسیب به اعصاب: قرار دادن نامناسب ایمپلنت می‌تواند باعث آسیب عصبی و در نتیجه بی حسی، درد یا سوزن‌سوزن‌شدن در لثه‌ها، لب‌ها، چانه یا دندان‌ها شود.

مشکلات سینوس: ایمپلنت‌ها در فک بالا ممکن است به داخل حفره‌های سینوسی بیرون زده و باعث سینوزیت یا سایر مشکلات مربوط به سینوس شوند

عدم موفقیت در استخوان سازی: گاهی اوقات، ایمپلنت به درستی با استخوان فک ترکیب نمی‌شود و منجر به شل شدن و شکست ایمپلنت می شود.

عوارض کمتر شناخته شده ایمپلنت دندان

عوارض کمتر شناخته شده ایمپلنت دندان کدام موارد است؟

Micro-Movement: اگر ایمپلنت دندان قبل از ادغام کامل با استخوان تحت فشار قرار گیرد، می‌تواند باعث ایجاد ریز حرکات شود. این می‌تواند از انسداد استخوانی جلوگیری کرده و منجر به شکست ایمپلنت شود.

بارگذاری بیش از حد: فشار بیش از حد بر روی ایمپلنت، به خصوص بلافاصله پس از جراحی، می‌تواند باعث استرس فیزیکی و شکست ایمپلنت شود.

واکنش بدن: بدن ممکن است ایمپلنت را به عنوان یک جسم خارجی تشخیص دهد که منجر به یک واکنش التهابی مزمن می شود که در آن بافت به طور مداوم تلاش می‌کند تا ایمپلنت را “رد” کند.

مسائل زیبایی شناسی: در برخی موارد، به خصوص با فرورفتگی لثه، پایه فلزی ایمپلنت ممکن است در خط لثه نمایان شود و بر ظاهر ترمیم دندان تأثیر بگذارد.

حساسیت حرارتی: برخی از بیماران افزایش حساسیت به دماهای سرد یا گرم در اطراف محل ایمپلنت را گزارش می‌کنند که احتمالاً به دلیل ماهیت فلزی ایمپلنت است که دما را به طور مؤثرتر از دندان‌های طبیعی هدایت می‌کند.

مطالعه بیشتر  بریج دندان

درک این مسائل بالقوه می‌تواند به بیماران آینده‌نگر کمک کند تا قبل از انجام جراحی ایمپلنت دندان، تصمیمات آگاهانه بگیرند و در مورد اقدامات پیشگیرانه با دندانپزشک خود صحبت کنند. معاینات منظم و رعایت بهداشت دهان و دندان برای به حداقل رساندن خطرات و اطمینان از طول عمر ایمپلنت دندان بسیار مهم است.

علائم عوارض ایمپلنت دندان

علائم عوارض ایمپلنت دندان چیست؟

شناخت علائم عوارض ناشی از ایمپلنت دندان برای رسیدگی به موقع و سلامت و طول عمر ایمپلنت‌ها و اطمینان از مشکلات بسیار مهم است.

 در اینجا برخی از علائم رایج وجود دارد که ممکن است نشان دهنده عوارض باشد:

1- درد و ناراحتی: در حالی که برخی از دردها پس از کاشت جراحی طبیعی است، درد مداوم یا شدید که با گذشت زمان از بین نمی‌رود می‌تواند نشان دهنده عفونت، آسیب عصبی یا قرار دادن نامناسب باشد.

2- تورم و قرمزی: مقداری تورم پس از جراحی معمول است، اما تورم و قرمزی بیش از حد یا مداوم و قرمزی اطراف محل ایمپلنت می‌تواند نشانه‌ای از عفونت یا التهاب باشد.

3- خونریزی یا چرک: هرگونه خونریزی مداوم یا بیش از حد پس از دوره بهبودی اولیه، یا وجود چرک، نشانه عفونت است.

4- ایمپلنت شل: اگر خود ایمپلنت احساس شل شدن یا لرزش داشته باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از عدم ادغام مناسب با استخوان فک باشد یا اینکه از دست دادن استخوان بر پایداری ایمپلنت تأثیر می‌گذارد.

5- دشواری در جویدن یا گاز گرفتن: اگر گاز گرفتن باعث ناراحتی شود یا جویدن ناگهانی برای شما مشکل باشد، ممکن است ایمپلنت به درستی عمل نکند.

6- فرورفتگی لثه: عقب رفتن لثه‌ها در اطراف ایمپلنت می‌تواند اباتمنت فلزی را در معرض دید قرار دهد که منجر به نگرانی‌های زیبایی و افزایش خطر عفونت می‌شود.

7- طعم یا بوی بد: طعم ناخوشایند یا بوی بد مداوم از محل ایمپلنت می‌تواند نشان دهنده عفونت یا پوسیدگی در زیر یا اطراف ایمپلنت باشد.

8- غدد لنفاوی متورم: غدد لنفاوی در ناحیه گردن یا فک ممکن است در پاسخ به عفونت مربوط به ایمپلنت دندان متورم شوند.

اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، مهم است که فوراً با دندانپزشک یا جراح دهان خود تماس بگیرید. مداخله اولیه اغلب می‌تواند این مشکلات را بدون آسیب رساندن به ایمپلنت یا نیاز به برداشتن آن برطرف کند.

عوارض بعد از جراحی کاشت دندان

عوارض بعد از جراحی کاشت دندان

هنگام بررسی ایمپلنت‌ دندان ، مهم است که هم عوارض کوتاه مدت و هم عوارض بلند مدتی که ممکن است رخ دهد را درک کنید. در اینجا یک مرور کلی از مشکلات احتمالی پس از جراحی ایمپلنت دندان آورده شده است:

عوارض کوتاه مدت پس از جراحی ایمپلنت دندان

  • عفونت: شایع‌ترین عارضه کوتاه مدت عفونت در محل ایمپلنت است که در صورت وجود باکتری در حین یا بعد از جراحی ممکن است رخ دهد.
  • خونریزی: مقداری خونریزی بلافاصله پس از کاشت طبیعی است، اما خونریزی بیش از حد می‌تواند نگران کننده باشد و باید تحت نظر باشد.
  • تورم و کبودی: تورم و کبودی لثه و صورت شایع است اما معمولاً در عرض چند روز تا یک هفته کاهش می‌یابد.
  • درد و ناراحتی: درد پس از جراحی ایمپلنت انتظار می رود، که معمولاً با مسکن‌های تجویز شده یا داروهای بدون نسخه قابل کنترل است.
  • رد ایمپلنت: رد اولیه ایمپلنت ممکن است رخ دهد که اغلب با افزایش درد، تورم یا حرکت خود ایمپلنت نشان داده می شود.

عوارض طولانی مدت ایمپلنت دندان

  • پری ایمپلنتیت: این یک فرآیند التهابی مخرب است که بر بافت‌های نرم و سخت اطراف ایمپلنت‌ها تأثیر می‌گذارد که اغلب به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شود و منجر به تحلیل استخوان و شکست ایمپلنت می‌شود.
  • نقص خود ایمپلنت: با گذشت زمان، اجزای ایمپلنت مانند پیچ‌ها می‌توانند شل یا شکسته شوند، به خصوص تحت فشار جویدن و گاز گرفتن.
  • مشکلات زیبایی شناختی: فرورفتگی لثه یا قرار دادن نامناسب آن می‌تواند منجر به شکاف‌های نامناسب یا قطعات فلزی قابل مشاهده شود که بر نتیجه زیبایی تأثیر می‌گذارد.
  • از دست دادن استخوان: از دست دادن پیش‌رونده استخوان در اطراف ایمپلنت، که به عفونت مرتبط نیست، می‌تواند در طول زمان رخ دهد و ثبات و طول عمر ایمپلنت را به خطر بیندازد.
  • آسیب عصبی: اگر ایمپلنت خیلی نزدیک به عصب قرار گیرد، بی حسی طولانی مدت، درد یا سوزن‌سوزن‌شدن در دهان، لب‌ها یا صورت ممکن است ادامه یابد.
  • مشکلات سینوس: برای ایمپلنت در فک بالا، اگر ایمپلنت به داخل حفره سینوسی بیرون بزند، خطر ابتلا به سینوزیت وجود دارد.

برای به حداقل رساندن این خطرات، رعایت اصول بهداشت دهان و دندان و معاینات منظم دندان ضروری است. در صورت بروز علائم غیرعادی پس از جراحی، مشاوره فوری با دندانپزشک توصیه می شود. این رویکرد پیشگیرانه می‌تواند به میزان قابل توجهی میزان موفقیت ایمپلنت دندان را افزایش دهد و احتمال عوارض کوتاه مدت و بلند مدت را کاهش دهد.

مطالعه بیشتر  ایمپلنت بدون درد

پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان چیست؟

هنگام انجام روش های ایمپلنت دندان، برخی از بیماران ممکن است به پیوند استخوان نیاز داشته باشند تا از تراکم و حجم استخوان کافی برای حمایت از ایمپلنت اطمینان حاصل شود. در اینجا یک مرور کلی از عوارض بالقوه پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان، روش‌های جایگزین در صورت بروز عوارض و نحوه جلوگیری از عوارض ایمپلنت دندان ارائه شده است.

عوارض پیوند استخوان برای ایمپلنت‌های دندانی

عوارض پیوند استخوان برای ایمپلنت‌های دندانی

عفونت: شایع‌ترین خطر در هر روش جراحی، عفونت می‌تواند بهبودی را به تأخیر بیندازد و مواد پیوند را به خطر بیندازد.

رد: گاهی اوقات، بدن ممکن است پیوند استخوان را نپذیرد، که می‌تواند منجر به شکست پیوند شود.

آسیب عصبی: به خصوص اگر پیوند در نزدیکی اعصاب قرار گیرد، ممکن است حساسیت، درد یا بی حسی موقت یا دائمی وجود داشته باشد.

مشکلات سینوس: برای پیوند در فک بالا، خطر نفوذ یا تحریک سینوس وجود دارد.

ادغام ناقص: گاهی اوقات پیوند به طور کامل با استخوان طبیعی ادغام نمی‌شود و منجر به بی‌ثباتی ایمپلنت می شود.

روش های جایگزین در صورت بروز عوارض

اگر عوارض شدید با ایمپلنت دندان یا پیوند استخوان رخ دهد، ممکن است چندین روش جایگزین در نظر گرفته شود:

برداشتن و جایگزینی: در صورت شکست ایمپلنت، می‌توان آن را برداشت. پس از بهبودی و احتمالاً پیوند دیگری، ممکن است ایمپلنت جدیدی گذاشته شود.

تکنیک‌های مختلف ایمپلنت: اگر ایمپلنت‌های سنتی قابل دوام نباشند، ممکن است استفاده از انواع مختلف ایمپلنت‌ها، مانند ایمپلنت‌های زیگوماتیک که به استخوان گونه متصل می‌شوند، در نظر گرفته شود.

بریج یا پروتز: به عنوان یک گزینه غیرجراحی، می‌توان از بریج یا پروتز دندان برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته بدون ایمپلنت استفاده کرد.

پیشگیری از عوارض ایمپلنت دندان

پیشگیری از عوارض ایمپلنت دندان

پیشگیری از عوارض با برنامه ریزی دقیق و ارزیابی بیمار شروع می شود. در اینجا آمده است که چگونه می‌توان عوارض را به حداقل رساند:

1- ارزیابی جامع: اطمینان از مناسب بودن سلامت کلی بیمار و وضعیت استخوان فک برای ایمپلنت بسیار مهم است. این شامل ارزیابی تراکم استخوان، بررسی شرایط سلامت زمینه‌ای، و اطمینان از سلامت دهان و دندان قبل از اقدام است.

2- استفاده از متخصصان ماهر: یک جراح دهان با تجربه یا یک متخصص ایمپلنت دندان را انتخاب کنید که برای مراقبت با کیفیت شناخته شده است.

3- مراقبت‌های بعد از جراحی: پیروی از دستورالعمل‌های دندانپزشک برای مراقبت‌های بعد از عمل بسیار مهم است. این شامل مصرف داروهای تجویز شده، رعایت بهداشت دهان و رعایت محدودیت‌های غذایی است.

5- معاینات منظم: ویزیت‌های مکرر دندانپزشکی بعد از عمل به نظارت بر روند بهبودی و تشخیص زودهنگام هر گونه عارضه کمک می‌کند.

6- اصلاح سبک زندگی: ترک سیگار، رعایت بهداشت دهان و دندان و اجتناب از جویدن غذاهای سفت می‌تواند به طور قابل توجهی میزان موفقیت ایمپلنت دندان را بهبود بخشد.

با پرداختن به این موارد، خطر عوارض ناشی از ایمپلنت دندان و روش های مرتبط مانند پیوند استخوان را می‌توان تا حد زیادی کاهش داد که منجر به نتایج بهتر و موفقیت طولانی مدت درمان می شود.

انجام ایمپلنت دندان توسط افراد غیرمتخصص

انجام ایمپلنت دندان توسط افراد غیرمتخصص چیست؟

قرار دادن ایمپلنت دندان توسط افرادی که متخصص یا آموزش کافی نیستند می‌تواند منجر به طیف وسیعی از عوارض جدی شود. این عوارض نه تنها بر موفقیت ایمپلنت تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند پیامدهای سلامتی گسترده‌تری نیز داشته باشد:

1- قرار دادن نامناسب: افراد غیرمتخصص ممکن است ایمپلنت را به درستی قرار ندهند، که می‌تواند بر نحوه تراز ایمپلنت با دندان‌های دیگر و نحوه عملکرد آن از نظر گاز گرفتن و جویدن تأثیر بگذارد. قرار دادن نامناسب می‌تواند منجر به توزیع نابرابر نیرو، ایجاد ناراحتی و شکست زودرس ایمپلنت شود.

2- افزایش خطر عفونت: فقدان تکنیک‌های مناسب استریل و بی‌تجربگی در دست زدن به بافت‌ها می‌تواند خطر عفونت در محل ایمپلنت را تا حد زیادی افزایش دهد. عفونت‌ها می‌توانند منجر به درد شدید، تورم و نیاز به جراحی‌های اضافی برای برداشتن ایمپلنت یا درمان ناحیه عفونی شوند.

3- آسیب عصبی: اگر ایمپلنت خیلی نزدیک به اعصاب، به ویژه در فک پایین قرار گیرد، می‌تواند منجر به آسیب عصبی شود. این می‌تواند باعث بی حسی، درد یا سوزن‌سوزن‌شدن لب‌ها، لثه‌ها و حتی صورت شود که ممکن است موقت یا دائمی باشد.

4- آسیب به دندان‌ها و استخوان‌های اطراف: قرار دادن نادرست ایمپلنت همچنین می‌تواند باعث آسیب به دندان‌های اطراف و استخوان فک شود. این می‌تواند شامل شکستن دندان‌های مجاور یا ایجاد تحلیل استخوان در اطراف ایمپلنت باشد.

مطالعه بیشتر  بهترین ایمپلنت دندان چیست؟ بهترین برندهای ایمپلنت دندان در سال 2024

5- شکست ایمپلنت: افراد غیرمتخصص ممکن است فاقد تخصص لازم برای ارزیابی درست تراکم و سلامت استخوان باشند که منجر به انتخاب نوع اشتباه ایمپلنت یا قرار دادن در محل نامناسب می شود. این به طور قابل توجهی احتمال شکست ایمپلنت را افزایش می‌دهد.

6- نتیجه زیبایی ضعیف: به غیر از مشکلات عملکردی، ایمپلنت‌هایی که به درستی قرار نگرفته‌اند می‌توانند نتایج زیبایی شناختی ضعیفی مانند شکاف‌های قابل مشاهده، تراز نامناسب لثه یا سخت‌افزار قابل توجه ایمپلنت داشته باشند.

7- عوارض دراز مدت: مشکلات دراز مدت ممکن است شامل درد مزمن، عفونت مداوم و مشکلات احتمالی سلامت سیستمیک در صورت گسترش عفونت باشد.

برای جلوگیری از این عوارض، انتخاب یک متخصص دندانپزشکی واجد شرایط و با تجربه، به طور ایده آل، یک متخصص جراحی دهان یا پریودنتتیک، که در پیچیدگی‌های ایمپلنت دندان آموزش دیده باشد، بسیار مهم است. آنها مهارت‌ها و دانش لازم را برای ارزیابی کامل سلامت دهان و دندان شما و اطمینان از قرارگیری صحیح و ایمن ایمپلنت‌ها خواهند داشت.

سوالات متداول عوارض ایمپلنت دندان

سوالات متداول عوارض ایمپلنت دندان

در اینجا چند راه برای به حداقل رساندن خطرات وجود دارد:

  • دندانپزشک واجد شرایط را انتخاب کنید: مطمئن شوید که دندانپزشک شما در جراحی ایمپلنت مجرب است.
  • بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و معاینه دندان ضروری است.
  • اجتناب از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می‌تواند روند بهبودی را مختل کند و خطر عوارض را افزایش دهد.
  • دستورالعمل‌های بعد از عمل را دنبال کنید: توصیه‌های دندانپزشک خود را در مورد مراقبت پس از عمل رعایت کنید.
  1. بهداشت نامناسب دهان: تمیز نکردن دندان‌ها و لثه‌ها به درستی می‌تواند منجر به تجمع باکتری شود.
  2. تکنیک جراحی: قرار دادن یا جابه‌جایی نامناسب در حین جراحی می‌تواند باعث ایجاد باکتری شود.
  3. سیستم ایمنی به خطر افتاده: شرایطی مانند دیابت یا عاداتی مانند سیگار کشیدن می‌تواند بر بهبودی تأثیر بگذارد.

اگر متوجه حرکتی در ایمپلنت خود شدید، بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید. این می‌تواند نشانه عفونت یا شکست در استئواینتگراسیون باشد.

ایمپلنت دندان درصد موفقیت بالایی دارند، معمولاً بین 90-95٪. نارسایی ممکن است به دلیل عواملی مانند عفونت، تراکم استخوان ناکافی یا شرایط پزشکی رخ دهد.

بله، غذا می‌تواند مانند دندان‌های طبیعی زیر یا اطراف ایمپلنت گیر کند، به خصوص اگر ایمپلنت در موقعیت نامناسبی قرار داشته باشد یا بافت لثه ناکافی وجود داشته باشد.

ایمپلنت عفونی می‌تواند منجر به تحلیل استخوان، درد و در نهایت شکست ایمپلنت شود. درمان ممکن است شامل آنتی‌بیوتیک، تمیز کردن ناحیه عفونی، یا در موارد شدید، برداشتن ایمپلنت باشد.

ایمپلنت دندان به دلیل دوام و حس طبیعی که نسبت به سایر جایگزین‌ها ایجاد می‌کنند، گزینه‌ای عالی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته در نظر گرفته می شوند.

ایمپلنت‌های جلویی دندان ممکن است دارای عوارض زیبایی مانند موقعیت نامناسبی باشند که منجر به نمایان شدن لثه‌ها یا عدم تطابق با رنگ طبیعی دندان‌ها می شود.

افرادی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند، سیگاری‌ها، مبتلایان به بیماری‌های مزمن کنترل نشده مانند دیابت، یا بیمارانی که تحت پرتودرمانی در ناحیه سروگردن قرار گرفته‌اند، در معرض خطر بیشتری هستند.

علائم شامل درد، قرمزی، تورم، چرک یا ترشح و گاهی اوقات طعم بد یا تب است.

خود ایمپلنت دندان نمی‌تواند پوسیدگی داشته باشد، اما عدم رعایت بهداشت می‌تواند منجر به عفونت و بیماری لثه اطراف ایمپلنت شود.

این می‌تواند در صورتی اتفاق بیفتد که به دلیل قرارگیری نامناسب ایمپلنت‌ها یا روکش‌ها که به خوبی روی هم قرار نمی‌گیرند، شکافی به وجود بیاورد.

بهترین رویکرد این است که بهداشت دهان و دندان عالی را حفظ کنید، به طور منظم برای معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید و هر گونه مشکل بهداشتی را که می‌تواند بر روند بهبودی تأثیر بگذارد رسیدگی کنید.

اطلاعات نویسنده
خروج از نسخه موبایل